XXII NIEDZIELA ZWYKŁA
Ewangelia Mk 7,1-8.14-15.21-23
W dzisiejszym fragmencie Ewangelii ukazana jest sytuacja, w której widać wrogie nastawienie społeczności faryzeuszy i Uczonych w Piśmie do Jezusa. Bohaterowie fragmentu na XXII Niedzielę Zwykłą, przywiązywała zbyt dużą wagę zewnętrznym praktykom religijnym bez wymiaru duchowego. Mieli tendencję do zastępowania religijnością prawdziwego posłuszeństwa Bogu. Sercem swym byli daleko od Pana Boga.
XXII Niedziela Zwykła
Czystość rytualna faryzeuszy i Uczonych w Piśmie
Faryzeusze, należąc do ruchu odnowy, dążyli do przywrócenia przychylności Bożej względem Izraela. Zalecali ścisłe przestrzeganie Prawa i odseparowania nieżydowskich naleciałości. Uczonych w Piśmie stanowiła grupa kopistów i badaczy Prawa. Różnica pomiędzy oba grupami była taka, że jedni przestrzegali Prawa, drudzy je znali. Jednakże przynależność do grupy Uczonych w Piśmie nie przeszkadzała na bycie faryzeuszem.
Prawo, które ustanowił Bóg było czymś, co regulowało życie Narodu Izraelskiego. Przestrzeganie owych zaleceń wskazywało drogę postępowania i regulowało życie Żydów. Przepisy żydowskie uwzględniały również zachowania osób przy posiłkach. Zasady dotyczące czystości rytualnej miały swoje początki w Prawie Mojżeszowym. Kapłani, przed składaniem ofiar obmywali sobie ręce i stopy. Powielana ustnie przez faryzeuszów tradycja rozciągnęła się również na zachowania wszystkich Żydów podczas każdego posiłku. Kontakt z potencjalnie nieczystą osoba lub rzeczą, powodował konieczność rytualnego obmycia. Jeżeli doszło do takiego spotkania, wówczas należało również oczyścić wszystkie przedmioty, które miałyby kontakt z jedzeniem np. kubki, dzbanki czy naczynia miedziane.
Sercem swym jest daleko ode Mnie
Święty Marek pisząc Ewangelię, szczególnie dla chrześcijan nieżydowskiego pochodzenia, którzy nie znali języka aramejskiego oraz zwyczajów żydowskich, wyjaśnia tradycje Narodu Izraelskiego, dotyczące posiłków. Faryzeusze i Uczeni w Piśmie oburzali się na fakt, że uczniowie Jezusa ignorują tradycję Starszych. Prawdopodobnie odpowiedź Jezusa musiała być dla oponentów zaskoczeniem. Chrystus krytycznie ocenia przyjęte ludzkie tradycje, kwestionując postawy faryzeuszów, a także oskarża ich religijność, w której dominuje postawa hipokryzji. Nazywając ich obłudnikami, zarzuca, że ich zewnętrzne postępowanie nie odpowiada temu, co dzieje się w ich sercach. Jezus pragnie, by faryzeusze i Uczeni w Piśmie przyjrzeli się swoim motywacjom i zastanowili się, czy to, czego uczą i co praktykują, jest zgodne z Prawem Bożym.
Nauczyciel przywołując tłumy i zachęcając wszystkich, bez wyjątku, do słuchania Jego nauki, podkreśla, że to, co zaraz ogłosi jest skierowane nie tylko do słuchaczy z Nim przebywających, ale także do ludzi z każdego pokolenia. Przenosi rozmowę na o wiele wyższy poziom, aniżeli kwestia rytualnych obmyć. To co Bóg stworzył jest dobre, gdyż jest Jego dziełem, jak czytamy w Księdze Rodzaju. Jezus podkreśla, że nieczystość pochodzi z człowieka, z głębin jego serca, z którego biorą początek jego słowa i czyny.
Religijność a postawa serca
Faryzeusze i Uczeni w Piśmie reprezentują człowieka, który utracił bliski kontakt z Bogiem i służą Mu z pustym formalizmem, bez miłości. Ukazana jest postawa człowieka pysznego, który przywiązuje wagę do drobiazgowego zachowywania prawa i szczegółów, zatracając jego istotę. Taka osoba często usprawiedliwia siebie samego, potępiając innych. Takie podejście do prawa i tradycji, jako samousprawiedliwienia może być przyczyną zatwardziałości serca, która uniemożliwia dostrzeżenie Boga.
"Kochaj i rób co chcesz"
Prawdziwa religijność dąży do zjednoczenia z Bogiem, do stworzenia nowego serca, które kocha Boga oraz bliźniego. Bez takiej postawy serca nasza religijność będzie hipokryzją, ukierunkowaniem nie na Boga, ale na własnym “ja”. W tę Ewangelię dobrze się wpisują się słowa św. Augustyna – “kochaj i rób co chcesz”. Zawsze w swoich decyzjach, postawie życiowej powinniśmy się kierować Wolą Bożą, Prawem nadanym przez Boga, czyli Prawem Miłości. Musimy pamiętać, że będziemy sądzeni z miłości, i przez Miłość. Dlatego badajmy nasze serca czy są pobudzane przez Pana czy przez podszepty nieprzyjaciela. Prośmy Jezusa byśmy poznali kondycję naszych serc, naszego podejścia do tradycji, przywiązań i nawyków, które utrudniają życie w Komunii z Bogiem.
Bibliografia:
- Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Nowego i Starego Testamentu. (dostęp 28.07.2024 r.)
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Ewangelia_Marka (dostęp: 26.07.2024 r.)
- "Ewangelia według św. Marka. Katolicki komentarz do Pisma Świętego” Mary Healy, Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów w DRODZE sp. Z o. o., Poznań 2020, s. 138-148.
- “Rozważaj i głoś Ewangelię. Katecheza narracyjna Ewangelii według św. Marka”, Wydawnictwo OO. Franciszkanów Bratni Zew spółka z o. o., Kraków 2020, s. 232 –240.
